Fokker vitrine Aces en ELTA

Zilveren Ehrenbecher, 1917. Collectie Militärhistorisches Museum der Bundeswehr – Flugplatz Berlin-Gatow

Duitse vliegers zijn ware helden. Na overwinningen worden zij overladen met onderscheidingen, premies en cadeaus. Voor de eerste luchtoverwinning staat een Ehrenbecher klaar hoewel de uitreiking soms pas enige tijd later plaatsvindt. Op de beker staan twee vechtende adelaars afgebeeld. Het exacte aantal uitgereikte bekers is onbekend maar het aantal ligt waarschijnlijk op ruim 2.400.

Rittmeister Manfred Freiherrn von Richthofen, Der rote Kampfflieger (1917) en Hauptmann Bölckes Feldberichte (1917). Collectie Museum Huis Doorn

De Duitse en Franse legerleiding zien al snel propagandawaarde in van hun vliegers. Piloten krijgen de hoogste militaire onderscheidingen, premies en dure geschenken. Er verschijnen biografieën waarin zij als helden worden beschreven en sommige vliegers nemen zelf de pen ter hand. Ook (postuum) uitgegeven brievencollecties of Feldberichte kunnen op hoge verkoopcijfers rekenen.

Karl Goetz, medaille uitgegeven ter gelegenheid van de dood van Manfred von Richthofen, 1918. Collectie Deutsches Historisches Museum, Berlijn

Flechettes. Particuliere collectie

Na de ontwikkeling van de luchtvaart ontstaan nieuwe militaire toepassingen. Zo ontstaat een idee om een regen van stalen pijlen (flechettes in het Frans) boven de vijandelijke troepen uit te gooien. Afhankelijk van de hoogte van uitgooien, kunnen deze stille, maar dodelijke projectielen zelfs stalen helmen doorboren.

Militär-Flugzeugführer-Abzeichen. Collectie Deutsches Historisches Museum, Berlijn

Het Militär-Flugzeugführer-Abzeichen wordt op 27 januari 1913 door keizer Wilhelm II ingevoerd. Na de voltooing van de opleiding op de militaire vliegbasis en het behalen van de twee voorgeschreven examens wordt het insigne aan de vliegers toegekend.

Model van een Fokker F. XXXVI. Particuliere collectie

De Fokker F. XXXVI is het grootste vliegtuig van Fokker vóór de Tweede Wereldoorlog. In totaal is er ruimte voor 32 passagiers en vier man personeel. Uiteindelijk wordt er slechts één toestel van dit type gebouwd, de PH-AJA ‘Arend’ voor de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM). In september 1932 belooft KLM-directeur Albert Plesman zes exemplaren van het toestel af te nemen. Hij verbreekt echter zijn belofte, omdat hij meer onder de indruk is van een toestel van vliegtuigbouwer Douglas. Dit maakt een einde aan het verstandshuwelijk tussen Fokker en Plesman.

Abzeichen für Beobachtungsoffiziere. Collectie Deutsches Historisches Museum, Berlijn

Het Abzeichen für Beobachtungsoffiziere wordt op 27 januari 1914 door keizer Wilhelm II ingevoerd. Het insigne wordt toegekend aan waarnemingsfunctionarissen van de luchtmacht die succesvol het examen weten af te leggen en minimaal 1.000 kilometer als waarnemer hebben afgelegd.

Famous Fokker Flights, USA. Particuliere collectie

Fokker vliegtuigen vestigen records, zoals deze foto illustreert. De foto toont de recordvluchten, onder andere van de Verenigde Staten naar Engeland, Frankrijk en Hawaï. Nummer 8 is een driemotorige Fokker F. VIIa waarmee de Amerikaanse marinecommandant en avonturier Richard Byrd in 1926 vanuit Spitsbergen naar de Noordpool vliegt. Op de boeg en onder de vleugels is de naam van de vliegtuigfabrikant aangebracht. Op de boeg prijkt de naam van de dochter van Byrd’s sponsor: Josephine Ford, dochter van Edsel Ford, kleindochter van Henry Ford.

Koperen asbak, N.V. Metaalgieterij Holland, uitgegeven ter gelegenheid van de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam, 1919. Particuliere collectie

Johannes Cornelis Wienecke, penning gemaakt ter gelegenheid van de Eerste Luchtverkeer Tentoontstelling Amsterdam, augustus 1919. Collectie Amsterdam Museum

In Amsterdam-Noord vindt in 1919 de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam plaats, beter bekend als ELTA. Albert Plesman is één van de organisatoren. De ELTA krijgt in 6 weken een half miljoen bezoekers. Aangespoord door het succes van de ELTA wordt datzelfde jaar de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM) opgericht.

Herinneringsborden Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam, 1919. Particuliere collectie

Model van een Fokker F. VIIa. Particuliere collectie

Met dit vliegtuig vliegt Richard Byrd in 1926 naar de Noordpool. Anthony Fokker heeft dit model in zijn hand op een foto die in de jaren ’30 van de twintigste eeuw wordt gemaakt.

Speld Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam, 1919. Collectie Amsterdam Museum. Stichting Genootschap Amsterdam Museum

Model van de Fokker D. VIII. Collectie Deutsches Technikmuseum, Berlijn

Suikerzakjes met afbeeldingen van de Fokker Friendschip en de Fokker S.14 Machtrainer, jaren 1950 – 1960. Particuliere collectie