Spionnen op de fiets

De fiets is een stil vervoersmiddel. Daarom is de fiets geliefd bij spionnen en smokkelaars. Paul Deman is één van de bekendste Belgische spionnen op de fiets. Vóór de oorlog doet hij mee aan verschillende koersen. In 1913 wint hij als eerste de Ronde van Vlaanderen. Een veelbelovende wielercarrière ligt in het verschiet maar de oorlog gooit roet in het eten. Hij wordt ingelijfd in het Belgische leger en gaat als spion aan de slag. In 1918, na zijn vijftiende missie, wordt hij door Duitse soldaten opgepakt. Hij zou geëxecuteerd worden, maar de ondertekening van de ‘wapenstilstand’ op 11 november 1918 is zijn redding. Na de oorlog krijgt hij het Croix de Guerre voor zijn moed en gaat hij door met fietsen. In de naoorlogse jaren wint hij belangrijke wedstrijden zoals de eendagsklassiekers Parijs-Roubaix en Parijs-Tours.

Paul Deman in het Parc des Princes in Parijs, 17 mei 1914.
Collectie Bibliothèque Nationale, Parijs

Op 17 mei 1914, een paar maanden vóór het uitbreken van de oorlog, wint Paul Deman zijn eerste grote klassieker: Bordeaux – Parijs.
Collectie Bibliothèque Nationale, Parijs

Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt langs de Nederlands-Belgische grens streng gecontroleerd op smokkelwaar, 1917.
Regionaal Archief Nijmegen